BirGün yazarı Feray Aytekin Aydoğan, Mesleki Eğitim Merkezleri (MESEM) ile ilgili yazısında, patronlara sağlanan teşviklerle çocuk işçiliğinin yaygınlaştırıldığını ve yaş sınırının 10’a kadar düşürülebileceğini vurguladı.
Eğitim Politikaları Çocuklardan Yana Değil
Aydoğan’a göre, siyasi iktidarın eğitim politikaları hiçbir zaman çocukları gözetmedi. 2012’de yürürlüğe giren 4+4+4 yasası sonrası özel okulların oranı yüzde 10’dan yüzde 24’e çıktı. Akademik liseler yerine meslek ve imam hatip liselerinin sayısı artırıldı. 2022 itibarıyla meslek liselerinin ortaöğretimdeki payı yüzde 36,92’ye ulaştı ve Özel Meslek Liseleri’nin sayısı 45’ten 337’ye yükseldi.
Özel meslek liselerine devlet desteğinin arttığını belirten Aydoğan, kamusal ve parasız eğitim için kaynak bulunmazken özel meslek liselerine öğrenci başına 60 bin TL’ye kadar teşvik verildiğini ifade etti.
MESEM ile Çocuk İşçiliği Yaygınlaşıyor
2016’da devreye alınan MESEM programı, çocukları eğitim adı altında iş gücü piyasasına dahil etti. Öğrenciler haftanın yalnızca bir günü okula giderken, geri kalan günlerde çalıştırılıyor ve maaşları işsizlik fonundan karşılanıyor.
Aydoğan’a göre, mesleki eğitimdeki her dört çocuktan biri (%23,3) artık MESEM sistemine dahil edilmiş durumda. Ancak sermaye, ücretsiz iş gücü sisteminin genişletilmesini talep ediyor.
Yeni Düzenlemelerle Çocuk İşçi Yaşı 10’a Düşebilir
2016 ve 2021’de yapılan 3308 Sayılı Kanun değişiklikleri, işletmelere öğrencilere ödemeleri gereken ücretin büyük kısmının devlet tarafından karşılanmasını sağladı.
Yeni teşviklerle birlikte:
- Tüm meslek liselerinin MESEM kapsamına alınması hedefleniyor.
- 10. sınıfı bitiren öğrencilerin bölge okullarına yönlendirilmesi uygulaması 10 ilde başlatıldı.
- 17 Ocak’ta Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikle, 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin yıl boyunca, 7. sınıf öğrencilerinin ise eylül ayı sonuna kadar meslek ortaokullarına nakli sağlanacak.
- Bu düzenlemelerle birlikte çocuk işçiliğinin yaygınlaştırılmasının yaş sınırını 10’a kadar düşürebileceği belirtiliyor.